Beyaz Saray, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze Şeridi’nde çatışmaları bitirmeye yönelik hazırladığı “Gazze Planı”nı kamuoyu ile paylaştı. Daha önce 21 madde olarak basına yansıyan planın, resmi açıklamada 20 maddeden oluştuğu belirtildi.
Plana göre, Trump geçiş döneminde Gazze yönetiminin başında yer alacak. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “Hiç kimse Gazze’den zorla çıkarılmayacak, ayrılmak isteyenler serbestçe gidebilecek ve geri dönme hakkına sahip olacak” ifadelerine yer verildi.
Gazze Terörden Arındırılmış Bir Bölge Olacak
Planın ilk maddelerinde, Gazze’nin komşularına tehdit oluşturmayacak şekilde radikal unsurlardan temizleneceği ve “terörsüz bir alan” haline getirileceği vurgulandı. Ayrıca, savaş nedeniyle büyük yıkım yaşayan Gazze’nin halkın yararına yeniden inşa edileceği kaydedildi.
Rehinelerin Serbest Bırakılması ve Mahkum Takası
Trump’ın planına göre, tarafların anlaşmayı kabul etmesi halinde çatışmalar hemen sona erecek, İsrail ordusu belirlenen hattın gerisine çekilecek ve askeri operasyonlar askıya alınacak.
İlk 72 saat içinde rehineler serbest bırakılacak, karşılığında İsrail de 250 ağırlaştırılmış müebbet almış mahkumu ve 7 Ekim 2023 sonrası gözaltına alınan 1700 Gazzeliyi tahliye edecek. Bu kapsamda tutuklu kadın ve çocuklar da serbest kalacak.
Hamas Üyelerine Şartlı Af ve Yardım Girişi
Plan kapsamında, rehinelerin geri verilmesinden sonra silah bırakmayı kabul eden Hamas üyelerine af tanınacak. Gazze’den ayrılmak isteyenlere ise güvenli geçiş hakkı sağlanacak.
Aynı zamanda, uluslararası kuruluşların gözetiminde bölgeye tam kapsamlı insani yardım ulaştırılacak. Altyapının onarımı, hastanelerin ve fırınların yeniden işler hale getirilmesi, enkaz kaldırma çalışmaları öncelikli adımlar arasında yer alacak.
Geçiş Yönetimi ve Uluslararası Barış Kurulu
Gazze, geçici dönemde teknokratlardan oluşan apolitik bir Filistinli komite tarafından yönetilecek. Bu süreci denetleyecek olan “Barış Kurulu”na Donald Trump başkanlık edecek. Kurulda eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’in de yer alacağı, diğer üyelerin ise daha sonra açıklanacağı belirtildi.
Filistin Yönetimi gerekli reformları tamamlayana kadar, Gazze’nin yeniden inşası için finansmanın koordinasyonu bu kurul tarafından yürütülecek.
Ekonomik Kalkınma ve Yatırım Planı
Trump’ın planı, Gazze’de istihdam yaratacak ve yatırım ortamını güçlendirecek projeleri içeriyor. Özel bir ekonomik bölge kurulması, gümrük tarifelerinde kolaylık sağlanması ve uluslararası yatırımların teşvik edilmesi hedefleniyor.
Gazze’de Güvenlik ve Uluslararası İstikrar Gücü
Plan uyarınca Hamas ve diğer gruplar yönetimde yer almayacak, tüm askeri altyapı imha edilecek. Gazze’nin güvenliği için Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) kurulacak ve bu güç Filistinli güvenlik birimlerini eğitecek. İsrail, Gazze’yi işgal etmeyecek; kademeli olarak çekilecek.
Barış İçin Uzun Vadeli Yol Haritası
Gazze Planı, sadece ateşkes değil aynı zamanda Filistin halkının geleceğini belirleyecek adımları da içeriyor. Hoşgörüye dayalı inançlar arası diyalog süreci başlatılacak, Gazze’nin kalkınması ve Filistin Yönetimi’nin reformları tamamlandığında ise devlet olma yolunda yeni bir sürecin başlayabileceği ifade edildi.