Türkiye’nin yalnızca Yozgat, Sivas ve Kayseri illerinde doğal olarak yetişen gilaburu, son yılların en zor dönemini yaşıyor. Halk arasında “böbrek dostu” olarak bilinen bu kırmızı meyve, bu yıl hem kuraklık hem de don olayları nedeniyle neredeyse yok oldu. Özellikle Yozgat’ın Çayıralan ve Çandır ilçelerinde dalında kuruyan gilaburular, bölge halkını derinden üzdü. Üreticiler, “Geçen yıl dallar meyve doluydu, bu sene kurudu gitti. Böyle bir kuruma yıllardır görmedik” diyerek endişelerini dile getirdi.
GİLABURUNUN FİYATI UÇTU
Geçtiğimiz yıl pazarlarda 30–40 lira arasında satılan gilaburunun kilosu, bu sezon 150 liraya kadar yükseldi. Üretimin azalmasıyla birlikte talep de karşılanamayınca fiyatlar neredeyse beşe katlandı. Yozgatlı üreticiler, “Kuraklık yüzünden ürün çıkmadı. Olanı da aşırı sıcak vurdu. Eskiden satarken zorlanırdık, şimdi isteyen bulamıyor” diyerek durumu özetliyor. Uzmanlara göre, bu durum sadece bir ürün krizi değil, aynı zamanda bölgesel tarımın geleceği için de ciddi bir uyarı niteliğinde.
GİLABURUNUN FAYDALARI SAYMAKLA BİTMİYOR
Doğada kendiliğinden yetişen gilaburu, yalnızca ekşi-tatlı aromasıyla değil, aynı zamanda adeta bir şifa deposu olmasıyla dikkat çekiyor. İçeriğinde yüksek oranda C ve E vitamini, antosiyanin, karoten ve flavonoid barındıran bu özel meyve, hem gıda hem de tıbbi amaçlarla değerlendiriliyor. Uzmanlara göre gilaburu, düzenli tüketildiğinde vücutta çok yönlü bir etki oluşturuyor. Böbrek taşı oluşumunu önleyici özelliğiyle bilinen meyve, aynı zamanda tansiyonun dengelenmesine yardımcı oluyor. Kadınlarda adet sancılarını hafifletici ve kas gevşetici etkileriyle de öne çıkan gilaburu, antioksidan zenginliği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendiriyor.
Vücutta biriken toksinlerin atılmasına destek olan gilaburu, karaciğerin temizlenmesine ve ödemin giderilmesine yardımcı oluyor. Soğuk algınlığı ve grip gibi mevsimsel hastalıklarda doğal bir koruyucu rol üstlenen meyve, aynı zamanda astım, sindirim sorunları ve kas kramplarına karşı da etkili bir destek kaynağı olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, doğal ve katkısız şekilde hazırlanan gilaburu suyunun, özellikle düzenli tüketildiğinde vücut direncini artırdığını, genel sağlığı olumlu yönde desteklediğini belirtiyor.
ÜRETİCİDEN DEVLET DESTEĞİ ÇAĞRISI
Yıllardır doğadan topladıkları gilaburu ile geçimini sağlayan yöre halkı, bu yılın üretim kaybı nedeniyle ekonomik zorluklarla karşı karşıya kaldı. Çiftçiler, devlet desteği olmadan bu üretimin sürmesinin imkânsız olduğunu belirtiyor.
DOĞANIN DENGESİ BOZULUYOR
Uzmanlar, gilaburunun bu yıl yaşadığı üretim düşüşünü sadece tarımsal bir sorun olarak değil, doğanın verdiği bir uyarı olarak değerlendiriyor. Sıcaklık farklarının artması, yağışların azalması ve mevsim dengesizlikleri, yalnızca gilaburuyu değil, birçok doğal türü tehdit ediyor.