Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün kasım ayına ilişkin iklim ve sulama izleme istatistiklerinden derlediği bilgiye göre, Türkiye genelinde kasımda ortalama 33,4 milimetre yağış kayıtlara geçti.
Kasım normali 58,3 milimetre ve geçen yıl kasım yağışı 54,8 milimetre olarak ölçülmüştü. Geçen ay yağışlar, normalinin yüzde 43, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 39 altında gerçekleşti. Kasım ayı ortalama sıcaklığı 12,2 santigrat dereceyle normallerinin 2,9 santigrat derece üzerinde seyretti.
Hububat ekilişleri büyük ölçüde tamamlandı
Türkiye genelinde hububat ekimleri büyük ölçüde tamamlandı ve birçok bölgede çıkışlar başladı.
Bölgelere göre tarım sektörüne etkileri incelendiğinde, yağışların mevsim normallerinin altında, sıcaklıkların ise üstünde seyretmesi bazı bölgelerde toprak nemini kritik düzeylere düşürerek ekim ve çıkış sürecinde gecikmelere ve düzensiz çimlenmeye neden oldu.
Marmara Bölgesi'nde genel olarak ekimler tamamlandı. Yağışların yeterli olması ve toprak neminin korunması sayesinde hububat çıkışları sorunsuz gerçekleşti. Yüksek sıcaklıklar da gelişim süreçlerini hızlandırdı. Bölgede ayçiçeği ve mısır için toprak hazırlıkları devam ediyor.
Ege Bölgesi genelinde ekimler tamamlanırken, bitkiler mevsim normallerine uygun bir gelişim seyri gösteriyor. Bazı illerde yağışlar normale yakın seyrederken, Denizli'de zeytin ve cevizde hasat başladı, Aydın'da zeytin, kestane, mandalina ve enginarda hasat sürüyor.
Akdeniz Bölgesi'nde yağışlar yer yer mevsim normallerinin altında seyrederken kıyı kuşağında ekim ve çıkışlar büyük ölçüde tamamlandı. Ceyhan ve Çukurova çevresinde toprak neminin düşük olması nedeniyle çıkışların geciktiği gözlemleniyor.
İç Anadolu Bölgesi genelinde hububat ekim ve çıkış süreci büyük ölçüde devam ediyor, sonbahar yağışlarının birçok alanda mevsim normallerinin altında kalması ve sıcaklıkların yüksek seyretmesi nedeniyle kuru tarım yapılan sahalarda çimlenme gecikmeleri, düzensiz çıkışlara neden oluyor.
Karadeniz Bölgesi genelinde yağışlar il ve ilçe ölçeğinde değişmekle birlikte çoğu ilde mevsim normallerinin civarı veya altında seyretti. Kıyı kesimlerinde yağış düzenliliği toprak nemini büyük ölçüde koruduğundan çimlenme ve çıkış sorunsuz gerçekleşti.
Toprak nemi yeterliliği korunurken, çay, fındık ve kivi gibi çok yıllık bitkilerde fenolojik gelişim normal seyrinde devam etti.
Doğu Anadolu Bölgesi'nde sonbahar yağışları iller arasında belirgin farklılıklar gösterdi. Ağrı, Ardahan, Erzincan, Muş ve Kars'ta toprak nemi çıkış için yeterli olurken Erzurum, Bitlis'in bazı ilçeleri, Van, Tunceli'nin kuzeyi ve Malatya'nın bazı ilçelerinde sonbahar yağışları yeterli olmadı.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde sonbahar yağışlarının bölge genelinde yetersiz kalması ve yüksek seyreden sıcaklıklar bitkilerde gelişim sürecini olumsuz etkiledi. Mardin ve Siirt'in bazı ilçelerinde toprak sıcaklığı çimlenmeyi desteklese de lokal alanlarda yeterli olmadı.
Yağışların zamanlaması ve şiddeti belirleyici olacak
Bu kapsamda, genel olarak sonbahar yağışlarının, geniş ölçekte çıkışlar ve çimlenmeler için yeterli olsa da bir sonraki vejetasyon süreci için lokal alanlarda yetersiz kalması, güzlük hububat için kritik öneme sahip çıkış, kök gelişimi ve erken kardeşlenme dönemlerini hassas hale getirdi.
Gelecek dönemde yağışların zamanlaması, şiddeti ve miktarının, özellikle kıraç alanlarda gelişim dönemlerinin şekillenmesinde belirleyici olması bekleniyor.
Toprak neminin desteklenmesi, sapa kalkma dönemine kadar bitki gelişiminin sağlıklı ilerleyebilmesi açısından gelecek dönemlerde alınacak yağışlar ve sıcaklıkların kritik önem taşıdığı öngörülüyor.