Elektrikli skuter düzenlemesi son dakika gelişmesiyle birlikte Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ulaştırma ve Altyapı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği ile İçişleri bakanlıklarının ortak hazırladığı değişiklik paketi, paylaşımlı skuter işletmeciliğinde hem güvenlik standartlarını hem de denetim süreçlerini yeniden şekillendiriyor.
Yeni düzenleme, özellikle konum bilgilerinin kamu kurumlarıyla paylaşımından güvenli sürüş adımlarına, hız sınırı uygulamalarından işletmecilerin sorumluluklarına kadar geniş bir çerçevede değişiklikler içeriyor. Kullanıcı deneyimini artırmayı hedefleyen kurallar, aynı zamanda şehir içi ulaşımda daha kontrollü bir e-skuter trafiğinin oluşmasını amaçlıyor.
Skuterlerde konum takibi zorunlu hale geliyor
Yeni yönetmelikle birlikte elektrikli skuterlerin seri numarası, plaka/ID bilgileri ve tüm konum kayıtları artık U-Net sistemine zorunlu olarak işlenecek. Bu veriler belediyeler, Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı ile paylaşılacak.
Sürüş başladıktan sonra konum, her 3 dakikada bir sisteme aktarılacak. Sürüş bittiğinde ise en geç 10 dakika içinde son konum bilgisi iletilecek.
Sürüş dışında yapılan taşımalarda, skuterin yer değiştirdiği her an bu veriler ayrıca kayıt altına alınacak.
Bu uygulamanın temel amacı; güvenliği artırmak, kayıp ve çalıntı ihbarlarını hızla sonuçlandırmak ve şehir içi mobiliteyi daha iyi planlamak.
Yasak bölgelere girişte hız otomatik olarak düşürülecek
Skuter kullanıcıları için en dikkat çekici değişikliklerden biri, yasaklı alanlara girişte devreye girecek yeni uyarı ve hız kısıtlama sistemi oldu.
UKOME ile il ve ilçe trafik komisyonlarınca belirlenen bölgelere skuterlerle giriş yasaklanacak. Bu bölgelerin coğrafi çitleme (geofencing) verileri skuter yazılımlarına yüklenecek ve U-Net üzerinden güncellenecek.
Sürücü yasak bir bölgeye yaklaşırsa, direksiyon üzerinde yer alan cihaz aracılığıyla sesli uyarı verilecek.
Uyarıya rağmen bölgeye giriş yapılırsa, sürücünün alanı terk edebilmesi için skuterin hızı kademeli olarak 6 km/s’ye kadar düşürülecek.
Bu adım, özellikle yaya yoğunluğu yüksek veya trafiğin düzenlenmesi gereken alanlarda güvenliği artırmayı hedefliyor.
İşletmecilere acil durum takibi ve şarj kontrolü yükümlülüğü
Yeni düzenlemeyle birlikte paylaşımlı e-skuter işletmecilerine önemli sorumluluklar getirildi.
Skuterden devrilme uyarısı alınması hâlinde, kullanıcıyla mobil uygulama üzerinden derhal iletişime geçilecek. Olası bir kaza ya da acil durum tespit edilirse bu durum sistemde kaza verisi olarak kaydedilecek.
Öte yandan mobil uygulamalarda şeffaflık artırılıyor. Kullanıcılar artık:
-
Skuterin şarj yüzdesini
-
Tahmini menzilini
-
Karbon ayak izi tasarrufunu
-
Anlık sürüş ücretini
sürüşten önce görebilecek.
Ayrıca işletmeciler, şarjı yüzde 20’nin altındaki araçları kullanıma sunamayacak. Bu sayede ani güç kaybı ve yolda kalma gibi güvenlik risklerinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yerli üretim şartı 2026’ya ertelendi
Paylaşımlı skuter filolarında en az yüzde 30 yerli üretim şartı, yapılan son düzenlemeyle birlikte 1 Temmuz 2026’ya ertelendi. İşletmecilere verilen ek süre, tedarik planlarının ve yerli üretim kapasitesinin güçlendirilmesi için tanınmış bir geçiş dönemi olarak değerlendiriliyor.