Yozgat isminin nereden geldiğiyle ilgili hem akademik çalışmalar hem de rivayetler bulunuyor. Tarih boyunca farklı isimlerle anılan Yozgat, dilden dile anlatılan efsaneleriyle de dikkat çekiyor. Yozgat'ın isim yolculuğu ise kent geçmişini gözler önüne seriyor.
YOZGAT'IN ESKİ ADI NE?
Yozgat, tarih boyunca Oğuzların Bozok koluna mensup Türkmenlerin yoğun olarak yerleştiği bir bölge olarak biliniyordu. Bu nedenle yöre uzun yıllar boyunca 'Bozok' adıyla anıldı. 1800'lü yıllara gelindiğinde ise Bozok isminin yanında Yozgat kelimesi de kullanılmaya başlandı.
YOZGAT İSMİNİN ANLAMI NE?
Yozgat adının kökenine dair en bilinen rivayetlerden biri, Eski Türkçedeki 'yoz' kelimesinin 'boz toprak', 'kat' kelimesinin ise 'katman' anlamına gelmesi. Bölgenin yerleşim yapısının Saray Köyü'nden itibaren kat kat yükselmesi nedeniyle önce 'Yüz kat' olarak anıldığı, zamanla bu ifadenin değişerek Yozgat'a dönüştüğü de görüşler arasında yer alıyor.
YOZGAT'A İSMİNİ HIZIR (AS) VERMİŞ!
Şehrin isminin oluşumuna dair anlatılan riayetlerden bir diğeri aşiret reisi Ömer Cabbar Ağa ile Hızır (AS) arasında geçiyor. Rivayete göre, Cabbar Ağa koyunlarını otlatırken Hızır (AS) ile karşılaşmış ve Hızır (AS) süt içmek istediğini söylemiş. Ömer Cabbar Ağa'da kırmayarak Hızır'a süt ikramında bulunmuş. Sütü içen Hızır, 'Çobanoğlu, yozuna yoz katılsın, memleketinin adı Yoz-Kat olsun' ifadesini kullanmış. Bu karşılaşmanın ardından 'Yozkat' söylene söylene bugünkü Yozgat halini almış.
YOZGAT İSMİNİ NE ZAMAN ALDI?
Cumhuriyet'in ilk yıllarında şehrin ismi yeniden gündeme geldi. Birinci Meclis döneminde Yozgat'ın ismi kısa süreliğine Bozok olarak kayıtlara geçti. 1927 yılında Bozok Mebusu Süleyman Sırrı Bey'in girişimi sonucu alınan kararla, şehrin isminin Yozgat olarak değiştirilmesi uygun görüldü.