Ticaret Bakanlığı, özellikle gençleri hedef alan zararlı alışkanlıklara karşı kapsamlı bir adım atmaya hazırlanıyor. Elektronik sigara ve şans oyunları reklamları başta olmak üzere, dijital mecralarda hızla yayılan tartışmalı uygulamalara yönelik yeni düzenlemeler gündemde. Bakanlığın üzerinde çalıştığı yönetmelik değişikliğiyle, hem reklam alanında yaptırımların güçlendirilmesi hem de tüketiciyi yanıltabilecek dijital uygulamaların daha sıkı kurallara bağlanması hedefleniyor. Sektör temsilcilerinin görüşüne açılan taslak düzenlemenin, değerlendirme sürecinin ardından yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Reklam Yasakları Genişletiliyor
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı” ile reklam alanında önemli değişiklikler planlanıyor. Taslak çalışmada, elektronik sigara ve şans oyunları reklamlarının açık şekilde yasaklanması öngörülüyor. Daha önce yasa dışı bahis, kumar ve tütün mamullerine yönelik sınırlamalar bulunurken, yeni düzenleme ile elektronik sigara ve şans oyunları ayrı bir başlık altında ele alınıyor.
Bakanlık kaynaklarına göre, özellikle dijital platformlarda görünürlüğü artan bu tür reklamların toplum sağlığı açısından ciddi riskler barındırdığı değerlendirilerek, yaptırımların netleştirilmesi amaçlanıyor. Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, bu alanlarda reklam verenlere yönelik idari yaptırımların da artırılması bekleniyor.
Dijital Oyunlar ve “Ganimet Kutuları” Mercek Altında
Yeni düzenlemenin dikkat çeken başlıklarından biri de dijital oyunlara yönelik olacak. Özellikle genç kullanıcıları hedef aldığı değerlendirilen “ganimet kutuları”, “sürpriz içerik” ve “sanal ürün paketleri” gibi uygulamalar için yeni kurallar devreye girecek. Bu tür uygulamaların, kumar benzeri alışkanlıkları teşvik edebileceği gerekçesiyle reklamlara yönelik sınırlamalar getirilmesi planlanıyor.
Taslakta, dijital oyunlar aracılığıyla yapılan tanıtımların daha şeffaf hale getirilmesi ve genç tüketicilerin korunması öncelikli hedefler arasında yer alıyor. Bakanlık, teknolojik gelişmelerle birlikte değişen tüketim alışkanlıklarının, mevcut mevzuatın ötesinde yeni düzenlemeleri zorunlu kıldığı görüşünde.
Yapay Zeka, Influencer ve Hedefli Reklamlara Yeni Kurallar
Yönetmelik taslağı, yapay zeka teknolojileriyle oluşturulan reklamlara da önemli yükümlülükler getiriyor. Reklamlarda, yapay zeka kullanılarak oluşturulmuş “dijital insan” veya insan benzeri karakterlere yer verilmesi halinde, bu durumun açık ve anlaşılır şekilde belirtilmesi zorunlu olacak. Aynı şekilde filtreleme veya özel yazılımlarla yapılan görsel manipülasyonların da tüketiciye net biçimde aktarılması gerekecek.
Influencer aracılığıyla yapılan reklamlarda da şeffaflık şartı güçlendiriliyor. Reklam olduğu açıkça belirtilmeyen içeriklere yaptırım uygulanması gündemde. Hedefli reklamcılıkta ise özellikle çocuklara yönelik hassasiyet öne çıkıyor. Çocuklara yönelik reklamlarda, kişisel veriler kullanılarak profilleme yapılması yasaklanırken, reklamların hangi kriterlere göre gösterildiğinin tüketiciye açıkça bildirilmesi ve ayrıca onay alınması şart koşuluyor.