Türkiye İstatistik Kurumu’nun son verileri, Yozgat’ta uzun süredir konuşulan göç sorununu bir kez daha net biçimde ortaya koydu. 2024 yılı itibarıyla 413 bin 161 kişilik nüfusa sahip olan şehir, son yıllarda nüfusunun yüzde 39,5’ini kaybederek ülkenin en çok göç veren ili konumuna yerleşti.
Yozgat’ın göç hikayesinin aslında yeni olmadığını belirten Yozgat Bozok Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mümtaz Levent Akkol hem geçmişten gelen gurbetçi geleneğine hem de günümüzde güçlenen göç ağlarına dikkat çekiyor.
Şehirdeki itici faktörlerin uzun süredir varlığını koruduğunu söyleyen Akkol, göçün başladığı noktada süreklilik kazandığını vurguluyor.
Göçün Tarihsel Arka Planı: Bir Kez Başladı mı Devamı Geliyor
Yozgat’ın göç hikayesi yalnızca son yıllara değil, daha eski dönemlere dayanıyor. Doç. Dr. Akkol, tıpkı Anadolu’nun birçok şehrinde olduğu gibi Yozgat’ta da yurt dışına işçi olarak giden kuşakların oluşturduğu güçlü bir göç geleneği bulunduğunu hatırlatıyor.
Akkol’a göre göç bir kez başladığında, bu hareketi durdurmak kolay olmuyor. Çünkü öncü göçmenle hem yurt içinde hem de yurt dışında yeni gelenlere destek sağlayan bir ağ oluşturuyor.
Bu ağ zamanla çekici bir etkiye dönüşüyor ve göç hareketleri doğal olarak devam ediyor. Yozgat’ın özellikle Ankara, Kayseri ve Samsun gibi yakın büyükşehirlere yoğun göç vermesi de bu yapının bir parçası.
İş İmkanları Göçü Tetikliyor: En Önemli Etken Ekonomi
Göç dalgasının en önemli sebebi, ekonomik olanakların sınırlı olması. Doç. Dr. Akkol’a göre Yozgat’ın uzun yıllar boyunca yeterli iş imkanı sunamaması, genç nüfusun şehri terk etmesinde belirleyici rol oynadı.
Şehirdeki iş alanlarının sınırlı olması sadece ekonomik değil, sosyolojik bir etki de yaratıyor. Yozgat’ta kalan gençlerin büyük bölümü, eğitimlerini tamamladıktan sonra kendilerine uygun iş bulamıyor. Bu da göçün kaçınılmaz hale gelmesine yol açıyor.
Akkol, uzun vadede göçün durdurulabilmesi için sanayi yatırımlarının artırılmasının kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor.
Eğitim ve Sağlık Hizmetleri Göç Kararında Belirleyici
Akkol’un değerlendirmesinde öne çıkan bir diğer unsur da eğitim ve sağlık imkanlarının geçmişte yeterince gelişmemiş olması. Bu durum, ailelerin şehir değiştirme kararında sıkça etkili olmuş. Ancak bugün Yozgat’ın özellikle eğitim ve sağlık alanında daha iyi bir noktaya geldiği belirtiliyor.
Bozok Üniversitesi’nin gelişimi, yeni bölümlerin açılması ve üniversite hastanesinin kurulması, şehirdeki altyapının güçlendiğini gösteriyor. Akkol, bu ilerlemenin göçü tamamen durdurmasa da şehirde yeni bir cazibe oluşturabileceğini ifade ediyor. Ona göre doğru planlama ve yatırımlarla Yozgat, uzun vadede göç alan bir şehir haline bile gelebilir.
Göçün Tersine Çevrilmesi İçin Ne Yapılmalı?
Yozgat’ın göç sorununu aşabilmesi için atılması gereken adımlar ise oldukça net. Akkol’un değerlendirmesine göre, sanayi yatırımları artırılmalı, eğitim ve sağlık hizmetleri daha da güçlendirilmeli, genç nüfus için istihdam alanları oluşturulmalı, şehir içi çekim merkezleri geliştirilmeli.
Bu adımlar, şehrin uzun yıllardır yaşadığı nüfus kaybını durdurabilir ve Yozgat’ın yeniden büyüme sürecine girmesini sağlayabilir.