Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), elektrikte akıllı sayaçların kullanımını yaygınlaştıracak kritik düzenlemeyi tamamladı. Resmi Gazete’de yayımlanan “Akıllı Sayaç Sistemlerinin Yaygınlaştırılmasına ve Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar”, sayaçların nerelerde ve nasıl uygulanacağından, veri işleme süreçlerine ve kullanıcı erişimine kadar geniş bir çerçeve sunuyor.
Yeni düzenleme, ilk kez sayaç tesis edilecek kullanım yerlerinden yüksek tüketimli abonelere kadar pek çok noktada önemli değişiklikler içeriyor. Enerji sektöründe uzun süredir beklenen bu adım, hem şebeke yönetimini modernize etmeyi hem de tüketicinin enerji verimliliğine dair daha fazla bilgiye erişmesini amaçlıyor. Düzenlemenin 1 Mart 2026’da yürürlüğe girecek olması ise dağıtım şirketlerine önemli bir hazırlık süreci tanıyor.
Yeni tesis edilen yerlerde akıllı sayaç şartı: PRO ve EKO model ayrımı
Düzenlemeye göre artık ilk kez sayaç takılacak yerlerde ortak sayaç panosunun bulunması ve panoda dört veya daha fazla sayaç olması bekleniyor.
Bu şartların sağlandığı noktalarda iki tip sayaç kullanılacak: Akıllı Sayaç PRO ve Akıllı Sayaç EKO. PRO sayaçlar haberleşme irtibatını sağlarken, EKO sayaçlar PRO üzerinden iletişim kuracak.
Bu yapı, aynı panoda bulunan sayaçların merkezi bir iletişim noktası üzerinden verilerini iletmesini sağlayacak. Böylece hem bakım süreçleri kolaylaşacak hem de veri okuma işlemleri kesintisiz ve daha güvenli hale gelecek.
10 MWh üzeri tüketim yapan abonelerde zorunlu değişim başlıyor
Önceki yıl ya da yıl içindeki elektrik tüketimi 10 megavatsaatin üzerinde olan kullanım yerlerinde uzaktan haberleşme özelliği bulunmayan mevcut sayaçlar, dağıtım şirketleri tarafından akıllı sayaç PRO modeliyle değiştirilecek.
Bu geçiş süreci için belirlenen takvim ise oldukça net:
1 Ocak 2027’ye kadar: Sayaç değişimlerinin yüzde 70’i tamamlanacak.
1 Ocak 2028’e kadar: Sayaçların tamamı akıllı sayaç PRO modelleriyle değiştirilmiş olacak.
Dağıtım şirketleri, önceliği tedarikçisini seçme hakkına sahip kullanıcılara ve yüksek tüketimli abonelere verecek. Böylece dijitalleşme sürecinin aşamalı ve planlı şekilde ilerlemesi hedefleniyor.
Uzaktan izleme zorunlu olacak: Problemler kayıt altına alınacak
Yeni düzenlemeyle akıllı sayaçların uzaktan haberleşme durumu, tesis edildiği andan itibaren elektrik dağıtım şirketleri tarafından düzenli olarak izlenecek.
Şirketler, haberleşme problemlerini tarih ve zaman bilgisini içerecek şekilde kayıt altına almakla yükümlü olacak. Bu uygulama, arızaların daha hızlı tespit edilmesini ve sayaçların çalışma performansının sürekli gözlemlenmesini sağlayacak.
Veriler EPİAŞ’a iletilecek: Kullanıcı erişimi kolaylaşacak
Akıllı sayaçlardan toplanan tüketim verileri, dağıtım şirketi tarafından kullanıcıların erişimine uygun formatta EPİAŞ’a gönderilecek.
Bu adım, piyasa katılımcılarına daha şeffaf bir veri akışı sunarken, tüketicilerin kendi tüketim profilini daha ayrıntılı izleyebilmesine imkân tanıyacak. Özellikle serbest tüketici konumundaki kullanıcılar için bu bilgi akışı büyük önem taşıyor.
Düzenleme 1 Mart 2026’da yürürlüğe giriyor
EPDK tarafından hazırlanan kapsamlı düzenleme 1 Mart 2026 tarihinde yürürlüğe girecek. Dağıtım şirketleri, bu tarihe kadar altyapılarını hazırlamak ve sayaç dönüşüm planlarını şekillendirmek durumunda olacak.
Enerji sektöründe dijital dönüşümü hızlandırması beklenen bu adım, hem tüketici memnuniyetini artıracak hem de enerji yönetimini daha verimli hale getirecek önemli bir eşik olarak görülüyor.
