Türkiye genelinde hava sıcaklıklarının düşmesi ve kışın etkisini hissettirmesiyle birlikte 'Zemheri' dönemi gündeme geldi. Halk arasında kışın en zorlu ve soğuk günleri olarak bilinen bu süreç için hazırlıklar başladı. Vatandaşlar, ayaz ve don olaylarının sıklıkla görüldüğü Zemheri döneminin takvimdeki yerini merak ediyor.
ZEMHERİ NE ZAMAN BAŞLIYOR?
Halk takvimine göre kış mevsiminin en soğuk dönemi kabul edilen Zemheri, 22 Aralık tarihi itibarıyla başlıyor. Bu tarih, Kuzey Yarımküre'de gecelerin en uzun olduğu ve güneş ışınlarının en eğik açıyla geldiği döneme denk geliyor. 22 Aralık'tan itibaren hava sıcaklıklarında hissedilir derecede düşüşler yaşanıyor.
ZEMHERİ NE KADAR SÜRECEK?
22 Aralık'ta başlayan Zemheri soğukları, 30 Ocak tarihine kadar devam ediyor. Yaklaşık 40 gün süren bu zaman dilimi, kış mevsiminin en şiddetli süreci olarak nitelendiriliyor. Bu 40 günlük sürenin ardından halk takvimine göre kışın diğer evreleri başlıyor.
ZEMHERİ NEDİR, NE ANLAMA GELİR?
Arapça kökenli bir kelime olan Zemheri, kelime anlamı olarak 'kışın en şiddetli zamanı'nı ifade ediyor. Anadolu'da yüzyıllardır kullanılan bu kavram, sadece meteorolojik bir durumu değil, kültürel bir süreci de kapsıyor. Halk inanışına göre bu dönem, soğukların zirve yaptığı ve yaşam şartlarının zorlaştığı bir süreci temsil ediyor.
ZEMHERİ SOĞUKLARI NASIL OLUR?
Zemheri ayında hava sıcaklıkları genellikle mevsim normallerinin altında seyreder. Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı artarken, özellikle sabah saatlerinde don, buzlanma ve sis olayları sıklaşır.
Yüksek kesimlerde yoğun kar yağışları görülürken, şehir merkezlerinde kuru soğuk (ayaz) etkili olur. Tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar için riskli bir dönem olan Zemheri'de, don olaylarına karşı tedbirli olunması gerekmektedir. Anadolu'da bu dönemin soğukluğunu anlatmak için 'Zemheride yoğurt isteyen, cebinde odun taşır' deyimi sıkça kullanılır.
ZEMHERİ NE ZAMAN BİTİYOR?
Kışın en sert dönemi olan Zemheri, 30 Ocak tarihinde sona eriyor. Zemheri'nin çıkmasının ardından halk takvimine göre 'Hamsin' adı verilen ve 50 gün süren diğer soğuk dönem başlıyor. Ancak meteorolojik veriler ve halk inanışlarına göre kışın en keskin soğukları Zemheri süresince yaşanıyor.
