Türkiye'de çalışma hayatının ve emeklilik sisteminin en önemli gündem maddelerinden biri olan Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi, ilk yasanın ardından kapsam dışında kalan veya farklı mağduriyetler yaşayan kesimler için yeni bir umut kapısı aralıyor. Kulislerde "ikinci EYT" veya "EYT'de kapsam genişletme" olarak adlandırılan yeni bir düzenleme ihtimali, milyonlarca vatandaşı heyecanlandırıyor. Gözler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden (TBMM) gelecek resmi açıklamalara çevrilmiş durumda.
Geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren ilk EYT yasası, prim gün sayısını ve sigortalılık süresini tamamlamış ancak yaş şartına takılan yaklaşık 2 milyon 250 bin kişiye emeklilik yolunu açmıştı. Ancak bu düzenleme, özellikle Bağ-Kur'lular arasındaki prim günü eşitsizliği, staj ve çıraklık sigortası mağdurları, kademeli emeklilik bekleyenler ve ev kadınlarına yönelik borçlanma gibi konularda beklentileri tam olarak karşılayamamıştı.
Beklentiler Neler?
Kamuoyunda ve sosyal medyada dile getirilen başlıca talepler ve olası düzenleme başlıkları şunlar:
-
Bağ-Kur Prim Eşitliği: En çok konuşulan konulardan biri, Bağ-Kur'lular için gereken 9000 prim gününün, SSK'lılarla eşitlenerek 7200 güne indirilmesi. Bu düzenleme, özellikle küçük esnaf ve sanatkarlar için büyük bir müjde anlamına gelebilir.
-
Staj ve Çıraklık Mağdurları: Staj ve çıraklık dönemlerinde ödenen sigorta primlerinin emeklilik hesabına dahil edilmesi, bu kesimin en önemli beklentisi. Mevcut durumda bu süreler, sadece sağlık sigortası kapsamında değerlendiriliyor.
-
Kademeli Emeklilik: Belirli bir yaş ve prim gün sayısına ulaşan ancak ilk EYT kapsamına giremeyenler için kademeli bir emeklilik modelinin oluşturulması da talepler arasında. Özellikle 2000-2008 arası sigorta girişi olanlar bu konuda umutlu.
-
Ev Kadınlarına Borçlanma Hakkı: Ev kadınlarının sigortalılık sürelerini tamamlayabilmeleri için geriye dönük borçlanma hakkı tanınması veya prim desteği sağlanması da gündemdeki bir diğer önemli başlık.
Yetkililerden Sinyaller:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan, zaman zaman yaptığı açıklamalarda sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğine vurgu yapmakla birlikte, vatandaşların taleplerine kayıtsız kalmadıklarını ve çalışmaların devam ettiğini belirtiyor. Ancak henüz net bir takvim veya düzenlemenin içeriği hakkında resmi bir duyuru yapılmadı.
Ekonomik Boyut ve Bütçe Dengeleri:
Olası yeni bir EYT düzenlemesinin bütçeye getireceği ek yük, hükümetin öncelikli değerlendirme konuları arasında yer alıyor. İlk EYT düzenlemesinin maliyeti göz önüne alındığında, yeni adımların da dikkatli bir mali analizden geçirilmesi bekleniyor.
Milyonlarca vatandaş, "ikinci EYT" olarak adlandırılan ve emeklilik hayallerini bir adım daha yaklaştırabilecek yeni düzenlemelere dair umutlu bir bekleyiş içinde. Önümüzdeki dönemde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yapacağı açıklamalar ve TBMM'ye sunulması beklenen olası yasa teklifleri, bu beklentilerin ne ölçüde karşılanacağını gösterecek. Konuyla ilgili gelişmeler yakından takip ediliyor.
