TEMA Vakfı, 17–30 Kasım Erozyonla Mücadele Haftası kapsamında bu yıl da toprağın su, gıda ve iklimle kurduğu kırılgan ilişkiye dikkat çekiyor. Vakıf, her saniye yaklaşık 42 kamyon dolusu verimli toprağın erozyonla kaybedildiğini hatırlatırken, toprağın yalnızca tarım için değil, yaşamın devamı için vazgeçilmez olduğunu belirtildi. Hafta boyunca düzenlenen çevrim içi seminerler, toprak yürüyüşleri, stant etkinlikleri ve eğitim çalışmalarıyla toplumda farkındalık oluşturulması amaçlandı.
500 Yılda Oluşan Toprak, 16 Yılda Kayboluyor
Tema vakfı, toprağın oluşum süreci ile kayıp hızı arasındaki uçurum ise tehlikenin boyutunu açıkça ortaya koyuyor: 500 yılda oluşan bir santimetre toprak, ülkemizde yalnızca 16 yılda erozyonla yok oluyor.
Toprak Erozyonu Tarımın Kalbinde Büyük Tehdit Oluşturuyor
Erozyon, toprağın en verimli kısmını süpürüp götürürken tarımda ciddi kayıplara yol açıyor. Uzmanlara göre bu süreç, ürün miktarında yüzde 50’ye varan düşüşlere neden olabiliyor. TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç da bu tabloya dikkat çekerek toprağın yalnızca tarımsal üretim açısından değil, su döngüsü ve iklim dengesi için de yakıcı öneme sahip olduğunu belirtiyor. Ataç, toprağın korunmasının yaşamın güvence altına alınması anlamına geldiğini dile getirerek, bugün gereken adımlar atılmazsa gelecekte su ve gıda krizinin derinleşebileceğine işaret ediyor.
Dünya genelinde toprakların üçte biri bozulmuş durumda ve uzmanlara göre mevcut gidişat sürerse 2050’de bu oran yüzde 90’a ulaşabilir.
Kuraklık Yayılıyor, Toprak Sağlığı Geriliyor
İklim değişikliği, yağış düzenlerini bozarak toprağı daha da savunmasız hale getiriyor. Son 30 yılda, dünyada kurak alanların Türkiye’nin beş buçuk katı büyüklüğünde genişlemesi, değişimin ne kadar hızlı yaşandığını gözler önüne seriyor. Türkiye’de ise Konya kadar bir bölge artık daha kurak bir iklim yapısına sahip.
Ataç, sıcaklık artışının su ve gıda üretimini doğrudan etkilediğine değinerek, gelecekte nüfus artışıyla birlikte gıda ihtiyacının da büyük ölçüde yükseleceğini ifade ediyor. Bu koşullar, sağlıklı toprakların değerini her geçen gün daha da artırıyor.
Çözümün Anahtarı Sağlıklı Topraklarda
Toprağın karbon depolama kapasitesinden yağışları tutma becerisine kadar pek çok açıdan iklim krizine karşı doğal bir koruyucu olduğunu hatırlatan TEMA Vakfı, erozyonla mücadeleyi çözümün merkezine koyuyor. Sağlıklı toprakların verimi artırdığı, tarımı güçlendirdiği ve su kaynaklarını koruduğu biliniyor. Ataç da bu nedenle toprağın su, gıda ve iklim üçgenindeki yerini doğru anlamanın ve güçlendirmenin zorunlu olduğunu aktarıyor.
TEMA Vakfı, toplumun her kesimini bu bilinçle hareket etmeye çağırıyor.
