Evlerde, ofislerde, atölyelerde… Elektrikli cihazların çoğaldığı günümüzde uzatma kabloları hayatın vazgeçilmez parçası haline geldi. Ancak uzmanlar, çoğu kişinin bu basit görünen ürünleri yanlış seçtiğini ve bunun hem cihaz ömrünü kısalttığını hem de elektrik faturasını artırdığını söylüyor.
KALINLIK GÜCÜ BELİRLİYOR
Kablonun içindeki bakır telin kalınlığı, üzerinden geçebilecek elektrik akımının miktarını belirler. Kalın tel, yüksek akımı daha rahat taşıyabilirken, ince tel aynı yükte ısınarak enerji kaybına ve hatta yangın riskine yol açabilir.
Uzmanlara göre piyasada bulunan uzatma kabloları genellikle AWG (American Wire Gauge) standardına göre sınıflandırılıyor. Bu standart, kablo kalınlığını ve taşıma kapasitesini gösteriyor. Örneğin;
- 18 AWG kablolar sadece lambalar veya şarj aletleri gibi düşük güçteki cihazlar için uygundur.
- 16 AWG, televizyon, vantilatör gibi orta seviye güç tüketen cihazlarda tercih edilmelidir.
- 14 AWG kablolar, ısıtıcı veya kompresör gibi yüksek akım çeken cihazlarda güvenli bir seçenektir.
- 12 AWG ise endüstriyel aletler gibi ağır yük gerektiren ortamlarda kullanılmalıdır.
Yanlış kalınlıktaki kabloyu kullanmak, cihazların performansını düşürmekle kalmaz, enerji israfına da neden olur.
UZUNLUK ARTTIKÇA ENERJİ KAYBI DA ARTIYOR
Uzatma kablosu alırken en çok yapılan hatalardan biri “ne kadar uzun olursa o kadar iyi olur” düşüncesidir. Oysa fiziksel olarak kablonun boyu uzadıkça direnci artar, bu da voltaj düşümüne yol açar.
Voltaja bağlı enerji kaybı, cihazların ihtiyaç duyduğu gücü karşılayamadığı için daha fazla akım çekmesine neden olur. Sonuç olarak cihazlar daha çok enerji tüketir ve elektrik faturası artar. Uzmanlar, kısa mesafelerde 14 veya 16 AWG kabloların yeterli olduğunu, ancak 10 metre ve üzeri uzunluklarda 12 AWG gibi daha kalın kabloların tercih edilmesi gerektiğini belirtiyor. Ayrıca çok uzun kablolar, ısınma ve performans kaybı açısından da risklidir. Bu durum hem cihazın ömrünü kısaltır hem de enerji verimliliğini düşürür.
EV TİPİ KABLOLARI DIŞ MEKÂNDA SAKIN KULLANMAYIN!
Birçok kişi, ev tipi kabloları dış mekânda kullanarak farkında olmadan büyük risk alıyor. İç mekan kabloları genellikle ince yalıtımlı olduğu için yağmur, nem ve sıcaklık değişimlerine dayanamaz. Dış mekanda kullanılacak kabloların mutlaka kalın izolasyonlu, suya ve hava koşullarına dayanıklı olması gerekir.
Uzmanlar, dış ortamda kullanılacak uzatma kablolarında SJTW veya SJEOW ibarelerine dikkat edilmesini öneriyor. Bu işaretler, kablonun dış mekana uygun olduğunu ve yüksek yalıtım sağladığını gösterir. Yanlış kablo seçimi sadece cihaz arızalarına değil, ölümcül elektrik kazalarına da neden olabilir.
GÜVENLİK İÇİN KÜÇÜK AMA HAYATİ ÖNLEMLER
Elektrik uzmanları, enerji tasarrufu kadar güvenliğin de önemine dikkat çekiyor. Topraklı fiş kullanımı, olası kaçak akım riskini büyük ölçüde azaltırken, polarize fişler doğru yönlendirme sağlayarak güvenliği artırıyor. Ayrıca GFCI korumalı (kaçak akım korumalı) uzatma kabloları, suyla temas anında elektriği otomatik olarak keserek hayati tehlikeleri önleyebiliyor. Kısacası, doğru kablo seçimi yalnızca cihazlarınızı değil, cebinizi de korur. Gereğinden uzun, ince veya kalitesiz bir uzatma kablosu farkında olmadan hem enerji israfına hem de yüksek elektrik faturalarına yol açabilir.
